Repetek Döwlet biosfera goraghanasy 1927-njy ýylyň 27-nji oktýabyrynda Gündogar Garagumyň ajaýyp gara ojar tokaýlaryny hem-de onuň daş-töweregindäki meýdanlary gorap saklamak üçin döredildi.
Günbatar Köpetdagyň tebigaty üýtgeşik bolup, bu ýerde Türkmenistanyň iň köp dürli ösülmlik, haýwanat dünýäsiniň bolmagy we Merkezi Aziýanyň başga ýerlerinde duşmaýan seýrek görnüşleriň
1979-njy ýylyň 19-njy awgustynda döredilen Gaplaňgyr döwlet goraghanasy Daşoguz welaýatynyň çäginde, Türkmenistanyň demirgazyk-günbatar çetinde ýerleşýär.
Amyderýa döwlet goraghanasy 1982-nji ýylda Amyderýanyň orta akymynyň hem-de ýakyn ýerleşýän çöllük ýerleriň ekologik ulgamlaryny öwrenmek, goramak we öňki derejesine getirmek maksady bilen döredildi.
1986-njy ýylyň 11-nji iýulynda döredilen Köýtendag goraghanasy äpet Pamir-Alaý dag ulgamynyň Gissar gerşiniň bir şahasy bolan Köýten daglarynyň günbatar eňňidinde ýerleşýär.